Hoe gaat het in de praktijk?
Een (familie)opstelling, ook wel systemisch werk genoemd, is een helder middel om onbewuste, belemmerende en vaak onzichtbare patronen aan het licht te brengen en ook daadwerkelijk ruimte voor verandering te creëren. Een(familie)opstelling vindt plaats met een begeleider en een beperkt aantal vraag inbrengers en meerdere representanten. Naast hun eigen opstellingen, zijn de deelnemers ook representant bij andere opstellingen.Een opstelling duurt over het algemeen een uur tot anderhalf uur.
Je kunt dus op twee manieren deelnemen:
Als representant/toeschouwer: Je krijgt hierbij de gelegenheid om -als je dat wilt- mee te doen in een of meer opstellingen als representant. Je zult merken dat je als vanzelf ‘mee resoneert’ met de dynamiek in de opstellingen. Ook als je de eerste keer alleen wilt kijken is dat prima. Je kunt zo even wennen aan ons als opstellers, aan de ruimte, aan de groep en wat een opstelling is en met je doet.
Als vraagsteller; We werken dan samen jouw vraag/thema uit in je eigen opstelling. Het resultaat van een opstelling is altijd een verheldering van thema’s die er bij jou spelen. Balans, inzicht, kracht, energie, rust zijn woorden die hierbij horen.
Een opstelling begint als iemand een systemische vraag inbrengt. Een vraag die verbonden is met patronen uit de familie van herkomst. De begeleider neemt een kort interview af om wat meer informatie over de situatie te krijgen. Vervolgens doet de begeleider een voorstel voor de op te stellen representanten. Representanten staan over het algemeen voor personen, maar ze kunnen ook staan voor een thema, een land, een verlangen…
De vraagsteller kiest personen uit de aanwezigen die gaan representeren en stelt hen op in de ruimte. Vanuit deze weergave van het innerlijk beeld van de vraagsteller gaat de begeleider aan het werk met deze opstelling. De houding van de begeleider is daarbij respectvol: er is tijd om waar te nemen welke informatie zichtbaar wordt en de opstelling kan zich hierin als het ware ontvouwen. Het wordt zichtbaar hoe -volgens het innerlijk beeld van de vraagsteller- de relaties zijn, bijvoorbeeld op basis van de onderlinge afstanden, kijkrichtingen (is er oogcontact?), en de lichaamshoudingen. Daarnaast geeft een opstelling een beeld als geheel; is er evenwicht, verbinding, ruimte. Zichtbaar wordt wie er (niet) bij hoort, wie er belast is, wie er ontbreekt…
Aan de representanten wordt gevraagd om informatie over hun ervaring, wat beleven ze (fysiek, emotioneel en relationeel) op de plek waar ze staan. Naarmate de opstelling zich ontvouwt nemen ze wellicht andere posities in en indien aan de orde, wordt representanten gevraagd om helende (‘verhelderende’) zinnen uit te spreken. Op deze manier worden onderliggende dynamieken binnen het systeem zichtbaar en ontstaat ruimte voor verandering. Familieopstellingen zijn een krachtig middel om onverwerkte vraagstukken uit de familiesfeer te helen en hebben een lange termijn uitwerking. Als je je eigen plek in het geheel kunt innemen ontstaat er ruimte voor je eigen autonomie en tegelijkertijd ruimte om je te verbinden vanuit vrijheid. Doordat er een passende ordening in het systeem ontstaat kan de liefde weer stromen.
Daarnaast is het mogelijk om, bijvoorbeeld bij individuele begeleiding, poppetjes of andere voorwerpen te gebruiken in plaats van menselijke representanten. De vraagsteller kan zich dan om beurten inleven in de representanten, ook deze werkvorm is buitengewoon verhelderend.